Bebeklerde sarılık herhangi bir hastalığa bağlı olarak gelişmez. Bebeklerde doğduktan sonraki ilk 28 gün dış dünyaya adaptasyon sürecidir. Bu süreçte bebekte birtakım olumsuzluklar meydana gelebilir. Yenidoğan sarılığı bu olumsuzluklardan biridir.
Konu Başlıkları
Yenidoğan sarılığı teşhis ve tedavisi için bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz.
Yenidoğan sarılığı bebeklerin üçte ikisinde görülen, genelde kendiliğinden geçebilen fakat yine de ciddi durumlara sebep olan bir hastalıktır. Halk arasında anne sütü sarılığı olarak da adlandırılır. İlk etapta sarılık sadece yüzde olur. Zamanla sarılığın oranı artar ise gövde, kol ve bacaklarda da sarılık görülebilir. Son olarak el içi ve ayak tabanında da sarıya yakın bir renk değişimi meydana gelebilir.
Sarılığın çeşitleri üç kısımda incelenir. Bunlar; fizyolojik, patolojik ve uzamış sarılıktır.
Patolojik sarılık genellikle doğumdan hemen sonra ortaya çıkabilen ve ciddiye alınması gereken bir sarılıktır. Bu tip sarılıkların sebebi, anne karnında geçirilen birtakım enfeksiyonlar, annenin kullandığı bazı ilaçlar, bebekte eksik olan bazı maddeler veya anne ile bebek arasındaki kan uyuşmazlığı olabilir.
Fizyolojik sarılık bebeğin ortalama 2-4 günlerinde başlayan ve genellikle herhangi bir tedaviye gerek kalmadan 7-10 gününde kendiliğinden düzelebilen bir sarılık türüdür. Bu sarılığın sebebi ise anne karnındaki bebeğin kanındaki bilirubin maddesinin doğumdan sonra yavaş yavaş artmasıdır. Birçok bebek için zamanla kendiliğinden geçebilen bu sarılıkta da düzenli doktor kontrolü önerilir.
Uzamış sarılık ise sarılığın zamanında doğan bebeklerde iki hafta, erken doğanlarda ise üç haftadan fazla sürmesi şeklinde tanımlanan türüdür. Böylesi bir durumda hastalığın detaylı değerlendirilmesi ve nedenlerinin iyi bir şekilde araştırılması gerekir.
Bebeklerde sarılığın nedenleri arasında genetik nedenler, yetersiz beslenme, erken ya da geç doğum gibi birçok faktör olabilir.
Yenidoğan sarılığının anlaşılması için bazı belirtilerin bilinmesi gerekir. Bebeklerde sarılık belirtileri genel olarak şunlardır;
Sarılık risk faktörleri arasında şunları belirtilebilir:
Yeni doğan bebeklerde sarılık sınırını kandaki bilirubin miktarı belirler. Yeni doğan bir bebeğin olması gerekir. Eğer bu miktar 5 mg/dl yi aşar ise sarılık belirgin bir hale gelir.
Yeni doğan sarılığı kandaki bilirubin miktarının çok yüksek düzeye ulaştığında tehlikeli olabilir. Kandaki bilirubin miktarı 30 ml/dl olduğunda tehlikeli aşamaya geçilmiş olur. Fakat doktorlar 20 ml/dl üzerinde kan tahlili yaparak riski doğru değerlendirmeyi tercih eder.
Yenidoğan sarılığı fizyolojik bir sarılık ise doğumdan sonra 2 ila 4. gün arasında başlar. Bebek genellikle tedaviye gerek kalmadan 7-10 gün arasında kendiliğinden düzelir.
Yeni doğan sarılığı geçmezse fizyolojik olmayan bir sarılıktan şüphelenilmeli ve bazı tetkikler yapılmalıdır. Zamanında doğan bebeklerde 2, erken doğan bebeklerde 3 haftadan uzun süren sarılıklar uzamış sarılık olarak adlandırılır. Bu durumda doktor kan grubu uyuşmazlığı, idrar yolu enfeksiyonu, bazı enzim eksiklikleri, tiroid bezinin yetersiz çalışması, doğuştan metabolik hastalıkları araştırabilir.
Kandaki bilirubin düzeyi yükseldiğinde "fototerapi" denen ışık tedavisine doktor gözetiminde başlanmalıdır. Sarılık olan bebek tedavi için 6-8 saat arasında değişen sürelerle ışık veren elektrikli bir cihazın altına yatırılır. Bu uygulama esnasında anne, bebeğini doktorun önerdiği şekilde emzirmeye devam edebilir. Fototerapi tedavisi yenidoğan sarılığında genellikle güzel sonuçlar veren bir yöntemdir. Eğer bu yöntemde sonuç vermezse hastalarda kan değişimi işlemi yapılması gerekebilmektedir.
Bebek sarılığı tanısı genellikle çoğu sağlık kuruluşunun doğum sonrası izlem prosedüründe yer alan ve doğumdan sonra takip edilen bir durumdur. Yeni doğan bebeklerde sarılık görülmesi halinde uygun tedaviler ve önerilerde bulunularak anne ve bebek taburcu edilir. Fakat bazı durumlarda anne ve bebeğin taburcu olmasının ardından da sarılık ortaya çıkması mümkündür.
Sarılık muayenesinde bebeğin cildinde ve göz akında sararmanın var olup olmadığına bakılır. Sarılık belirtilerinin görülmesi halinde ise kandaki bilirubin düzeyleri incelenir. Eğer kandaki bilirubin seviyesi yüksek çıkarsa sarılık teşhisi konulabilir. Ayrıca anne ve bebeğin kan grubu, kanın hemoglobin düzeyi, kandaki retikülosit tayini, periferik yayma ve direkt coombs testi gibi bazı testler uygulanarak tam bir teşhis yapılabilir.
Bebeklerde sarılığın tedavisi fototerapi yöntemi ile yapılmaktadır. Bu yöntem ile bebeğe tutulan ışık, sarılığa neden olan kandaki bilirubinin idrar yoluyla çözdürerek vücuttan atılmasını sağlar.
Fototerapi sırasında bebeğin gözleri ışıktan zarar görmesin diye kapatılır. Bazen yan etki olarak ciltte kızarıklık, bronzlaşma ya da sık ve sulu dışkılama görülebilir. Fakat bu tedavi yöntemi bebeğe hiçbir şekilde zarar vermez. Kan grubu uyuşmazlığından dolayı bilirubin miktarı çok yükselmiş sarılığı olan bebeklerde ise kan değişimi yapılması gerekebilir.
Subayevleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları merkezi yenidoğan bebeklerde sarılığın belirtileri ve tedavisi konusunda aileleri bilgilendirir ve gerekli takibi yapar. Yenidoğan bebek sarılığı teşhisi ve tedavisi konusunda ise uzman kadrosu ile siz ebeveynlerin bebeklerini rahatlıkla emanet edebileceği güvenli bir ortam sunar. Daha fazla bilgi ve yenidoğan sarılığı tedavisi için lütfen bizimle iletişime geçin.